Luchtbal is een woonenclave ten noorden van Antwerpen, die ingesloten ligt tussen grote infrastructuren: de haven en de Noorderlaan in het westen, de spoorweg en de snelweg in het oosten en het Albertkanaal in het zuiden.

De wijk is een staalkaart van de sociale woningbouw van de voorbije eeuw. Twee uitgesproken ideologische modellen van het goede wonen staan er abrupt naast elkaar: een tuinwijk uit de jaren 1930 en modernistische appartementsgebouwen en woontorens uit de jaren 1950, 1960 en 1970. De Manchesterlaan vormt de harde grens tussen tuinwijk en woontorens.

De woningen op drie bouwblokken langs de Manchesterlaan waren aangetast door vocht en betonrot en voldeden niet meer aan de huidige wooneisen. De Antwerpse sociale huisvestingsmaatschappij De Woonhaven besloot nieuwe woningen te bouwen en schreef een architectuurwedstrijd uit.

De opdrachtgever koos het ontwerp van POLO Architects omdat het de schaalsprong
overbrugt tussen de intieme tuinwijken de imposante torens. Bovendien integreert en actualiseert het de kwaliteiten van de twee modellen van het goede wonen in één project op maat van de actuele woonnoden.

fotografie: Stijn Bollaert

Drie U-vormige bouwblokken maken de geleidelijke overgang van laag naar hoog. Grondgebonden woningen sluiten aan bij de tuinwijk. Op de koppen van de U's richten grotere en trotse volumes met appartementen zich op naar de woontorens. Tussen de twee bevinden zich diverse typologische gradaties, met grondgebonden gezinswoningen, kleinere studio's, geschakelde woningen en kangoeroewoningen.

Drie entreepaviljoenen verbinden de kopgebouwen langs de Manchesterlaan. Ze geven toegang tot het semi- publieke binnengebied, maar kunnen ook afgesloten worden. Er is plaats voor gemeenschappelijke lokalen voor de bewoners en kleine winkels zoals een krantenkiosk of een apotheek.

Door het binnengebied loopt een semipublieke 'wegel' waarop de private tuinen uitgeven. Dankzij het verhoogde maaiveld van de tuinen en van de benedenverdiepingen van de woningen hebben de bewoners geen last van inkijk vanaf de wegel.

De uniforme bakstenen gevels geven de gebouwen een robuuste uitstraling die kan standhouden tegenover de modernistische hoogbouw, maar sluiten tegelijkertijd aan bij de meer traditionele baksteenarchitectuur van de tuinwijk.